Het reuma medicijn Leflunomide zorgt voor minder klachten bij het syndroom van Sjögren. De resultaten zijn veelbelovend, maar dit middel werkt niet bij iedereen. Wetenschappers vermoeden dat Leflunomide in combinatie met een ander medicijn (bijvoorbeeld hydroxychloroquine) nog beter zal werken. Het UMC Utrecht wil een vervolgonderzoek opzetten om deze combinatie te testen.

Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte waarbij speeksel- en traanklieren chronisch ontstoken zijn. Hierdoor maak je bijna geen traanvocht en speeksel meer aan. Deze aandoening komt maar bij 1% van de wereldbevolking voor en dan met name bij vrouwen (90%). Naast de speeksel- en traanklieren kunnen ook andere organen ontstoken raken zoals de nieren en de longen. Een goede behandeling bestaat nog niet. Artsen kunnen op dit moment alleen de symptomen bestrijden.

Het ontstekingsmechanisme bij het syndroom van Sjögren lijkt een beetje op reuma. Mensen met Sjögren kunnen daardoor ook last hebben van gewrichtspijn. Meestal wordt dit bestreden met paracetamol, maar bij uitzondering kan een arts zwaardere ontstekingsremmende middelen voorschrijven. Deze zwaardere medicijnen gaan vaak wel gepaard met bijwerkingen. In dit onderzoek is gekeken of andere bestaande middelen kunnen helpen bij het syndroom van Sjögren.

Onderzoek
Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte. Dat wil zeggen dat het afweersysteem delen van het eigen lichaam aanvalt. Leflunomide is een reuma medicijn dat het afweersysteem onderdrukt. De onderzoekers wilden weten of dit middel werkt bij het syndroom van Sjögren.

Aan dit onderzoek deden 13 vrouwen mee met het syndroom van Sjögren. Alle deelnemers slikten één keer per dag 20 mg Leflunomide gedurende 24 weken. Aan het begin en aan het einde van het onderzoek werd bloed afgenomen. In het bloed werd de hoeveelheid ontstekingsstoffen gemeten. Ook werd gekeken naar vermindering van klachten zoals droge ogen en een droge mond.

Resultaten
Bij 7 van de 13 deelnemers nam het aantal klachten door de behandeling met Leflunomide af. Zij hadden maar liefst 50% minder last van droge ogen en een droge mond. Ook nam de hoeveelheid ontstekingsstoffen in het bloed af. Maar dit geldt niet voor álle ontstekingsstoffen die bij het syndroom van Sjögren een rol spelen. Bij 6 andere deelnemers namen de klachten niet af. Ook was bij hen de hoeveelheid ontstekingsstoffen in het bloed niet gedaald.

Conclusie
Het medicijn Leflunomide werkt maar bij de helft van de deelnemers. Bij deze mensen was sprake van een afname in klachten en de hoeveelheid ontstekingsstoffen in het bloed. Een ander middel waarvan bekend is dat het ook helpt bij het syndroom van Sjögren is het malaria medicijn hydroxychloroquine. Wetenschappers denken dat een combinatie van Leflunomide met hydroxychloroquine nog beter zal werken. Het UMC Utrecht wil nu een eerste onderzoek opzetten om deze medicijncombinatie te testen.

Bron:
A. Bikker, IL-7 and its receptor in T cell and B cell-driven immunity in primary Sjögren's syndrome
Proefschrift (2012) :
Universiteit Utrecht